Hydrogen peroxide hay còn gọi là Oxy già có phải là hóa chất độc hại?

1/ Hydro peroxide / hydrogen peroxide là chất gì?

Hydro peroxide, hoặc hydrogen peroxide (thường gọi là nước oxy già, có công thức hóa học là: H2O2)

Đây là một chất oxy hóa dạng lỏng, trong suốt, đặc tính nhớt, có các thuộc tính oxy hóa mạnh, ứng dụng như chất tẩy trắng, cũng như làm chất oxy hóa.

Hydrogen peroxide còn là chất dễ nổ và dễ dàng bốc hơi. Vì vậy, dạng đậm đặc của hydrogen peroxide còn được dùng làm nhiên liệu cho tên lửa. 

Khi ở nồng độ thấp (dưới 5%) chất này được sử dụng phổ biến để tẩy rửa, khử trùng vết thương trên người ở một mức độ, tỷ lệ nhất định, không làm ảnh hưởng đến cơ thể. Nếu sử dụng với nồng độ cao hơn nó có thể làm cháy da khi tiếp xúc. 

2/ Vậy tại sao hydrogen peroxide lại là nằm trong top các loại hóa chất độc hại?

Bạn có biết đến sự cố nổ tàu ngầm Kursk của Nga năm 2000? Rò rỉ 85–98% hydrogen peroxide từ công tác chuẩn bị cho việc phóng ngư lôi đã được cho là nguyên nhân chính dẫn đến sự cố này. Hơi hydro peroxide có thể kích nổ trên 70 ℃, hoặc tiếp xúc với các hydrocacbon như dầu mỡ, rượu, các ceton, axit axetic, amin và photpho. Vì thế việc bảo quản dung dịch và hơi ở điều kiện mát là điều then chốt. 

Hydrogen peroxide, nếu đổ vào vải (hay các chất dễ cháy khác) sẽ làm bay hơi nước cho đến khi nồng độ đạt đến mức đủ lớn thì vật liệu sẽ tự động bắt cháy. Đó là lý do sản phẩm da nói chung chứa sắt kim loại từ quá trình thuộc da thường bắt lửa rất nhanh.

Hydrogen peroxide đặc (> 50%) là một chất ăn mòn, và thậm chí các dung dịch mạnh để sử dụng trong gia đình nếu không cẩn thận cũng có thể gây kích thích tới mắt, các màng nhầy và da. Khi tiếp xúc với da sẽ gây phỏng, da khô, nứt và nếu để lâu có thể gây lở loét. Khi tiếp xúc với mắt sẽ làm bỏng rát, mắt bị đỏ, phồng rộp thậm chí mờ mắt.

Hydrogen peroxide đặc (>50%) là một chất ăn mòn. Nếu uống phải dung dịch này sẽ tạo ra sự  phân hủy trong dạ dày làm giải phóng ra một lượng khí lớn (10 lần thể tích của dung dịch 3%) dẫn tới sự chảy máu trong.

Hơi Hydrogen peroxide có nồng độ cao làm tê liệt hệ thần kinh trung ương, gây ra các hiện tượng như chóng mặt, choáng váng, đau đầu, nôn ói, ảnh hưởng tới khả năng điều khiển cơ thể. Thậm chí, nếu hít phải hơi trong thời gian dài có thể dẫn tới hôn mê và tử vong.

Hít phải hơi Hydrogen peroxide sẽ làm phổi bị tổn thương nghiêm trọng, gây ho, ngạt thở.

3/ Ứng dụng của Hydrogen peroxide trong đời sống

Tuy được cho là một trong số những hóa chất độc hại nhưng nếu sử dụng đúng liều lượng, đúng nồng độ thì Hydrogen peroxide cũng có những tính năng ưu việt như:

• Sát trùng, khử khuẩn nước trong hồ bơi

Hydrogen peroxide nồng độ 35%- 50% dưới tác động của tia UV tạo thành các gốc oxy hóa mạnh có khả năng khử trùng, sát khuẩn nước hiệu quả cao, trung hòa lượng Clo trong nước.

• Ứng dụng trong đời sống gia đình

Nhỏ từ 1- 2 giọt vào tăm bông rồi chấm nhẹ lên vị trí mụn giúp kháng khuẩn, trị mụn trứng cả.

Hydrogen peroxide nồng độ thấp hơn 3% được dùng để sát trùng vết thương, loại bỏ các mô chết trên da.

Sự thủy phân của Hydrogen peroxide sẽ tạo ra khí oxy giúp tăng cường sự phát triển của bộ rễ cây, xử lý rễ bị hỏng, thối úng nên cũng được những người làm vườn sử dụng để xử lý rễ với các hệ cây thủy sinh.

• Ứng dụng trong công nghiệp

Sản xuất natri percacbonat, natri perborat trong bột giặt.

Làm chất đẩy cho các động cơ đẩy nhỏ trong một số vệ tinh, giúp tàu vũ trụ dễ điều chỉnh khi muốn nạp, chứa nhiên liệu trước khi tiếp đất.

4/ Vậy làm thế nào để sử dụng Hydrogen peroxide một cách an toàn?

Tuy được liệt kê vào diện những hóa chất độc hại, nhưng Hydrogen peroxide cũng có những tác dụng hữu ích tới đời sống con người, vậy sử dụng hóa chất này thế nào để đảm bảo an toàn tới môi trường và sức khỏe người sử dụng?

Cần thận trọng khi tiếp xúc với sương mù hydrogen peroxide. Nồng độ cấp hộ gia đình của hóa chất này thường được coi là an toàn trong khi sử dụng, nhưng nên nhớ rằng hóa chất thì không nên tiếp cận với đường tiêu hóa, hay nói đơn giản không nên ăn. Do những mối nguy hiểm tiềm ẩn này, cần sử dụng hydrogen peroxide một cách thận trọng và an toàn.

Khi xử lý nồng độ hydrogen peroxide từ trung bình đến cao ở nơi làm việc, nơi nghiên cứu, cần đảm bảo bạn đã sử dụng đầy đủ đồ bảo hộ, găng tay và mặt nạ hơi được phê duyệt. Trong trường hợp tiếp xúc với hydrogen peroxide nồng độ trung bình đến cao, bạn cần chăm sóc y tế và thực hiện theo các hướng dẫn sơ cứu mà bác sĩ chỉ định.

Chắc hẳn các bạn đã có một kiến thức cơ bản về chất hóa học hydrogen peroxide hay còn được gọi với cái tên quen thuộc là Oxy già. HDChemicals rất hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn đọc.

HD Chemicals chuyên cung cấp các loại:

Hóa chất ngành sơn

Hóa chất ngành nhựa

Hóa chất mực in

Và các sản phẩm khác

Để tìm hiểu thêm nhiều kiến thức về hóa chất vui lòng truy cập: Click here